عملکرد کلید محافظ جان بر اساس مقایسه جریان‌های فاز و نول (رفت و برگشت مدار) است. این کلید هرگونه اختلاف بین این جریان‌ها را شناسایی کرده و در صورت بروز اختلاف، مدار را قطع می‌کند تا از بروز حوادث جلوگیری شود. در شرایط عادی، جریان رفت و برگشت برابر است، اما در صورت وجود نشتی جریان، این تعادل به هم می‌خورد.
نشتی جریان ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که فردی که با زمين تماس دارد به طور ناخواسته با قسمت برق دار مدار تماس پیدا کند و جریان از بدن او عبور کند. در این حالت، می‌تواند منجر به برق‌گرفتگی شود. این وضعیت بسیار خطرناک است و می‌تواند آسیب‌های جدی به همراه داشته باشد. بنابراین، تشخیص سریع و قطع جریان در چنین شرایطی بسیار مهم است
استانداردهای موجود نشان می‌دهند که بدن انسان می‌تواند جریان ۳۰ میلی‌آمپری را برای مدت حداکثر ۲۰۰ میلی‌ثانیه تحمل کند بدون اینکه آسیب جدی ببیند. بنابراین، کلیدهای محافظ جان برای واحدهای مسکونی و اداری باید طوری طراحی شوند که اگر جریان نشتی از ۳۰ میلی‌آمپر تجاوز کند، مدار را در کمتر از ۲۰۰ میلی‌ثانیه قطع کنند. این زمان کوتاه برای جلوگیری از آسیب‌های جدی کافی است و ایمنی افراد را تضمین می‌کند.
البته کلیدهای محافظ جان ترکیبی قابلیت تشخیص جریان‌های نشتی در رنج 10،30،100،300،500 میلی آمپر را دارد. در زمان خرید به این نکته دقت داشته باشید که میزان جریان نشتی مجاز در مدار چه مقدار است.
این مدل کلید محافظ جان، جریان نامی 40 آمپر و ولتاژ کاری 400 ولت و قابلیت تشخیص جریان نشتی 30 میلی آمپر را دارد.کلید محافظ جان 40 آمپری سه فاز بیشتر در محیط‌های صنعتی کاربرد دارد.
مشخصات فنی
| نام محصول | کلید محافظ جان |
|---|---|
| نوع مدار | سه‌فاز |
| مدل | PFR-RCBO |
| وزن | 250گرم |
| ابعاد | 80*70 میلی‌متر |
| حداکثر جریان نامی (In) | 40آمپر |
| حداکثر ولتاژ نامی (Ue) | 690 ولت متناوب AC |
| تعداد پل ورودی | 4پل (3پل‌فاز و 1پل نول) |
| تعداد پل خروجی | 4پل (3پل‌فاز و 1پل نول) |
| درجه حفاظت | IP20 |
| رِنج نشتی جریان | 30mA |
تفاوت ظاهری کلید محافظ جان سه‌فاز و تک‌فاز
کلید محافظ جان سه‌فاز دارای هشت ترمینال است، چهار ترمینال در بالا و چهار ترمینال در پایین، که هرکدام نقش خاصی دارند. یکی از این ترمینال‌ها برای اتصال سیم نول و سه ترمینال دیگر برای اتصال سیم‌های سه فاز طراحی شده‌اند. کلید محافظ جان تک‌فاز دارای چهار ترمینال است، دو ترمینال در بالا و دو ترمینال در پایین. در این نوع کلید نیز از یک دکمه برای قطع و وصل جریان استفاده میشود.
چرا استفاده از کلید محافظ جان RCBO ضرورت دارد؟
استفاده از کلید محافظ جان ترکیبی می‌تواند انتخابی عالی و هوشمندانه برای لوازم حساس و تجهیزات صنعتی باشد.
این کلید ، محافظت در برابر سه نوع خطای الکتریکی را انجام می‌دهد:
الف)خطای اتصال کوتاه: این خطا زمانی که فازها به هم اتصالی دهند یا فاز و نول اتصال کوتاه رخ دهد، کلید محافظ جان ترکیبی با قطع سریع برق به صورت خودکار، از وسایل و جان افراد محافظت می‌کند. چرا که اگر برق به موقع قطع نشود، می‌تواند باعث بروز شوک الکتریکی و یا حتی منجر به مرگ شود.
ب)خطای اضافه بار : زمانی که در یک مدار دستگاه‌های الکتریکی بیشتر از حد مجاز مدار بارگذاری شود، جریان بیشتری از کابل عبور می‌کند و این امر باعث گرم شدن کابل و خطای الکتریکی اضافه بار میشود. کلید محافظ جان RCBO توانایی تشخیص اضافه بار در مدار را دارد و اگر در یک مدار جریانی بیشتر از ظرفیتش عبور کند، مدار را قطع می‌کند.
الف)خطای نشتی زمین و یا جریان باقی مانده: این خطا زمانی که قطعی تصادفی در مدار رخ داده باشد مثلا به طور تصادفی بدنه وسیله الکتریکی برقدار شود و در اثر تماس بدن انسان جریان برق به زمین وصل شود ، کلید محافظ جان ترکیبی با قطع سریع برق به صورت خودکار، از وسایل و جان افراد محافظت می‌کند. چرا که اگر برق به موقع قطع نشود، می‌تواند باعث بروز شوک الکتریکی و یا حتی منجر به مرگ شود.
نحوه عملکرد کلید محافظ جان ترکیبی RCBO
کلید محافظ جان از یک هستۀ سیم پیچ حلقه‌ای شکل و یک رله مغناطیسی تشکیل شده است. در کلید محافظ جان هر سه فاز و نول از وسط هستۀ حلقه‌ای شکل عبور می کنند. اگر در جایی نشتی جریان داشته باشیم باعث میشود که جریان های عبوری در سه فاز نامتعادل شده و در نتیجه از سیم نول (N) نیز جریان عبور کند. کلید محافظ جان این نامتعادلی را تشخیص داده و مدار را قطع می‌کند.علاوه بر این کلید محافظ جان ترکیبی خطای اضافه بار و خطای اتصال کوتاه را نیز تشخیص داده و از مدار در برابر این خطاها محافظت می‌کند.
شکل زیر، ساختار داخلی کلید محافظ جان چهار پل(سه فاز) را نشان می دهد.
کلید محافظ جان RCBO، دکمه‌ای برای قطع و وصل کلید دارد که با عبارات “ON” و “OFF” وضعیت روشن و خاموش بودن کلید را نمایش می‌دهد. زمانی که در مدار جریان نشتی وجود دارد این کلید OFF است و اجازه وصل شدن به مدار را نمی دهد. پس از رفع عیب با فشار دادن دکمه کلید ON شده و جریان برق در مدار وصل میشود.
کاربرد کلید محافظ جان RCBO
-مکان های اداری و تجاری
در مکان‌‌هایی مانند: تابلوهای برق بیمارستان‌ها، مراکز آموزشی، مراکز علمی تحقیقاتی، رستوران‌ها و مراکز خرید، کلید RCBO می‌تواند به عنوان یک دستگاه حفاظتی، در صورت بروز هرگونه ناهنجاری (جرقه زدگی یا نقص در سیستم های برقی) و حوادث ناگوار (که منجر به آتش سوزی میشود) را شناسایی، و جریان برق را قطع کند.
-صنعت
کلیدهای محافظ جان سه فاز بیشتر در کارخانه‌های بزرگ و گارگاه‌ها، که تجهیزات الکتریکی با برق سه فاز کار می‌کنند (مثل الکتروموتورها، پمپ‌ها، فن‌ها و…..) کاربرد دارد و در داخل تابلوهای برق باید نصب شوند.
مقایسه‌ی کلید محافظ جان RCBO و کلید محافظ جان RCCB
| RCBO | RCCB |
|---|---|
| اتصال کوتاه، اضافه بار و نشتی جریان را تشخیص می‌دهد. | تنها نشتی جریان را تشخیص می‌دهد. |
| در مدل تیپ C تولید میشود. تیپ C از نوع کندکار و کاربرد موتوری دارد . | تیپ خاصی به خود اختصاص نداده است. |
| دارای استاندارد بین المللی IEC61009 است. | استاندارد بین المللی IEC 61008 را دارد. |
| طول اهرم قطع کننده آن بلند است. | طول اهرم قطع کننده کوتاهی دارد. |
ویژگی‌های کلید محافظ جان RCBO چیست؟
1-در صورت بروز هرگونه مشکل، جریان برق را به صورت خودکار قطع می‌کند.
2- دوام این کلید حدود 10 سال می‌باشد، و بعد از آن ممکن است فقط سیم پیچ‌های کلید به علت ضعیف شدن نیاز به تعویض داشته باشند.
3- نصب وراه‌اندازی سریعی دارد. و بر روی ریل داخل تابلو نصب میشود
4-سرعت عملکرد آن کمتر از 0.1 ثانیه است.
5-دارای بدنه‌ی نسوز و مقاومت در برابر حرارت می‌باشد.
6-استحکام زیادی در برابر ضربه و لرزش دارد.
7-نمایشگر قطع و وصل آن به صورت رنگی است.
8- از جان افراد در برابر شوک الکتریکی با تماس مستقیم و غیر مستقیم حفاظت می‌کند.
9-از خرابی وسایل و تجهیزات جلوگیری می‌کند.
آیا قیمت کلید محافظ جان RCBO به صرفه است؟
اگر چه قیمت محافظ جان ترکیبی بیشتر از قطع کننده‌های مدار سنتی است، ولی اگر می‌خواهید از سلامتی افراد خانواده، (که یک امر حیاتی است) در برابر مشکلات برقی مراقبت کنید، همچنین از پرداخت هزینه زیاد برای خرید یا تعمیر تجهیزات و وسایل در صورت خرابی جلوگیری کنید، کلید RCBO می‌تواند انتخابی درست و هدفمند باشد.
شرکت پارس فانال
سلامتی شما برای ما ارزشمند است …
صنایع الکتریکی پارس حافظ که با نام پارس فانال عرضه میشود، در سال 1373 تاسیس و با مشارکت و نظارت شرکت فانال آلمان و مشارکت بخش دولتی در ایران فعالیت خود را آغاز نموده و از سمت شرکت توزیع برق و پژوهشگاه‌های نیرو دارای تایید صلاحیت است.همچنین این شرکت در کارنامه‌ی خود گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001-2008 را دارد، واز سال 1391 مجهز به آزمایشگاه همکار استاندارد و تحقیقات صنعتی در ایران شده است.
